ماه مبارک رمضان، نهمین ماه قمری محسوب میشود که شب قدر نیز در آن واقع شده و در قرآن نیز به کرّات در مورد آن صحبت شده است. در مورد فضیلت‌های ماه مبارک رمضان، احادیث و روایات متنوعی موجود است. از جمله خطبه‌ی پیامبر گرامی اسلام در مورد فضیلت ماه رمضان در آخرین جمعه ماه شعبان، و روایت امام صادق در مورد فضیلت ماه رمضان از امام رضا و ایشان از امیرالمؤمنین و ایشان نیز از پیامبر که حتی برای تنفس شخص روزه دار نیز ثواب تسبیح نوشته میشود و خواب او نیز عبادت است.
همچنین در این ماه، اعمال خاصی نیز توصیه شده که از جمله آنها میتوان به روایتی از سوال امیرالمؤمنین از پیامبر اشاره کرد که پرسید بهترین عمل در ماه رمضان چیست؟ و ایشان در پاسخ فرمودند: بهترین اعمال در ماه رمضان، دوری از گناهان است.
به غیر از پیامبر و امامان، علمای مشهور بسیاری نیز دستورالعمل‌های مکرری را بر اساس روایات و آیات به مردم متذکر شده اند که شاید یکی از برجسته ترین این دستورات مربوط میشود به مرحوم علامه سید علی قاضی. شرح این دستورالعمل در کتاب مهر تابناک اثر علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی آمده است که ایشان در جلسه‌ای برای دوستان و شاگردان خودش بیان فرموده و پسر ایشان آیت الله سید محسن طهرانی آن را یادداشت برداری کرده است و در ادامه به آن می‌پردازیم.
- بر شما باد به اینکه نمازهای فریضه‌ی خود را با نوافل آن که مجموعاً پنجاه و یک رکعت است، در بهترین اوقاتشان انجام دهید؛ و اگر نتوانستید چهل و چهار رکعت آن را بجا بیاورید. چنانچه باز هم شواغل دنیا شما را بازداشت، حتماً نافله‌ی ظهر را که به او «صلوة أوّابین» می گویند، انجام بدهید. و نماز ظهر را هم در وقت فضیلت انجام دهید که در قرآن بدان تأکید شده و مراد از «صلوة وُسطی» همان نماز ظهر است.
- و امّا در مورد نافله‌ی شب بخصوص باید بدانید که انجام دادن آن در نظر مؤمنین و سالکان حضرت معبود از واجبات است و هیچ چاره ای جز أتیان آن نیست! و تعجّب است از کسانی که قصد رسیدن به مرتبه ای از مراتب کمال را داشته ولی به قیام شب و انجام نوافل آن بی توجّه هستند! و ما هیچگاه ندیده و نشنیده ایم که احدی به یک مرحله و مرتبه ای از کمال راه یافته باشد مگر بواسطه‌ی برپاداری نماز شب!
- بر شما باد به قرائت قرآن کریم در نافله‌های شب که انسان را حرکت داده، سیر او را سریع می نماید و برای او بسیار مفید است. تغنّی به قرآن، انسان را بخدا نزدیک می کند! بخلاف غنای محرم که آدمی را به لهو می کشاند. پس تا می توانید در شب‌ها قرائت قرآن کنید، چرا که قرائت قرآن شراب مؤمنین است.
- بر شما باد اینکه: به انجام دادن اوراد و أذکاری که هر یک از شما بعنوان دستور در دست دارید، ملتزم و متعهد باشید! و بر شما باد به مداومت سجده‌ی یونسیه و گفتن ذکر یونسیه: ﴿لا إلهَ إلا أنتَ سُبحانك إني كنْتُ مِن الظالمين﴾1در سجده از پانصد تا هزار مرتبه.»
- بر شما باد به زیارت مشهد اعظم، که مراد همان حرم مطهر امیرالمؤمنین و قبر نورانی آن بزرگوار است. و نیز سایر مشاهد مشرفه‌ی اهل البیت علیهم السلام و مساجد معظمه مانند: مسجد الحرام، مسجد النبی، مسجد کوفه، مسجد سهله و بطور کلی هر مسجدی از مساجد! زیرا مؤمن در مسجد، همانند ماهی است در آب دریا!.
- و هیچگاه پس از نمازهای واجب خود، تسبیحات حضرت صدیقه صلَوات اللَه علیها را ترک ننمائید، زیرا این تسبیحات، یکی از انواع «ذکر کبیر» شمرده شده است.»
- یکی از وظائف مهم و لازم برای سالک إلی اللَه، دعا برای فرج حضرت حجّت صلوات اللَه علیه در قنوت «وَتْر» است. بلکه باید در هر روز و در همه‌ی اوقات و همه‌ی دعاها، برای فرج آن بزرگوار دعا نمود.
- و یکی دیگر از وظایف لازم و مهم، قرائت زیارت جامعه، معروف به «جامعه‌ی کبیره» در روز جمعه است.
- لازم است که قرائت قرآن حتماً کمتر از یک جزء نباشد.
- تا می توانید بسیار به دیدار و زیارت برادران نیکوکار خود بشتابید، چرا که براستی آنها برادرانی هستند واقعی که در تمام مسیر، همراه انسانند و با رفاقت خویش، آدمی را از کریوه‌های نفس و تنگناها و عقبات آن عبور می دهند!.
- به زیارت اهل قبور ملتزم باشید ولی نه بصورت مداوم و همه روزه (مثلاً در هفته، یک روز انجام بگیرد) و نباید زیارت قبور در شب واقع گردد.
برای مطالعه کامل این مطلب که در مورد اعمال سه ماه رجب، شعبان و رمضان از علامه قاضی نقل شده است، و همچنین دانلود فایل پی دی اف و ورد، و دسترسی به فایل صوتی دستورات علامه قاضی آن به این لینک در سایت مکتب وحی مراجعه کنید.